เลือกประแจทอร์คให้เหมาะกับงาน

สำหรับช่างที่ยังไม่เคยใช้ประแจทอร์ค หรือ ประแจปอนด์ มาก่อน อาจจะเป็นการยากสักหน่อยในการเลือกซื้อประแจทอร์คสักตัว เพื่อนำมาใช้งานให้เหมาะสมกับงานของเรา ประแจทอร์ค ภาษาอังกฤษ เรียกว่า Torque Wrench มีหลากหลายรูปแบบ เช่น แบบ Click Type, Dial Type, Beam Type, Digital เป็นต้น ยังไม่รวมไปถึง Range ค่าแรงบิดของประแจปอนด์ตั้งแต่ตัวเล็กไปจนถึงตัวยาวเป็นเมตร แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าควรใช้ประแจปอนด์แบบไหน Range ช่วงไหนดี

วันนี้ทีมงาน Xtorq นำ 6 ขั้นตอนในการเลือกซื้อประแจปอนด์มาฝากกันครับ Checklist กันไปทีละข้อเลยครับ แล้วเราจะรู้ว่าประแจปอนด์ที่เหมาะกับงานของเราเป็นแบบไหน

6 ขั้นตอนในการเลือกซื้อประแจทอร์คให้เหมาะสมกับงาน

1.น็อตที่เราจะนำประแจทอร์คไปขัน ตอนนี้เราใช้อะไรขันอยู่

เช่น ขันฝาสูบ ขันน็อตล้อรถ >> ใช้ด้ามบล็อค ลูกบล็อค
ขันงานท่อ ขัน NUT เข้าเกลียวสตั้ดยาวๆ >> ใช้ประแจปากตาย
ขันสกรูขนาดเล็ก อิเล็คโทรนิค >> ไขควงปากแฉก

ถ้าใช้ลูกบล็อคอยู่ >> เลือกประแจปอนด์แบบหัว Sqr Drive สำหรับใส่กับลูกบล็อค
ถ้าใช้ประแจปากตายอยู่ >> เลือกประแจปอนด์เปลี่ยนหัวได้ แบบตรง ใส่หัวปากตาย
ถ้าใช้ไขควงอยู่ >> เลือกไขควงทอร์ค แบบเป็นชุด

หน้าตาแต่ละแบบตามรูปด้านล่างนี้เลยครับ

2.ลักษณะการใช้งานของประแจทอร์ค ขันเพื่อให้ได้ค่าความแน่นที่ต้องการ หรือ เพื่องาน Quality Control (QC)

ข้อนี้ค่อนข้างสำคัญในการเลือกซื้อครับ ถ้าเราต้องการซื้อประแจปอนด์เพื่อไปขันโบล์ทให้ได้ค่าความแน่นที่ต้องการ เพื่อให้น็อตแน่นเท่ากันทุกตัว และต้องขันโบล์ทหลายตัว ควรเลือกแบบ Click Type ครับ ประแจปอนด์ประเภทนี้ เวลาใช้งาน จะต้องทำการตั้งค่าทอร์คที่ต้องการที่ประแจปอนด์ก่อน แล้วค่อยนำไปขันโบล์ท โดยเมื่อขันโบล์ทถึงค่าที่ตั้งไว้แล้วจะมีเสียงดังแกร๊กที่หัวประแจปอนด์ให้เราทราบว่าถึงค่าแล้ว ซึ่งสะดวกรวดเร็วมากในการทำงาน แต่ประแจปอนด์ประเภทนี้ ส่วนใหญ่จะสามารถใช้งานในการขันเข้า (ขันขวา) ได้อย่างเดียว
ดูวิธีการใช้งานประแจปอนด์ Click Type ที่นี่ >> https://youtu.be/lwycu4n1ZKY

ถ้าเราต้องการใช้ประแจปอนด์ เพื่องาน Quality Control สุ่มเช็คโบล์ทที่ขันแน่นไว้อยู่แล้ว หรือต้องการใช้ประแจปอนด์ขันให้ได้ค่าความแน่นที่ต้องการ ได้ทั้งขันซ้ายและขวา ขันเข้าและขันออก ให้เลือกประแจปอนด์แบบ Dial หรือ Beam Type ครับ

3.ค่าแรงบิดในการใช้งาน ค่าเท่าไร หน่วยเป็นอะไร

อันดับต่อมาที่เราควรทราบคือ ค่าแรงบิดที่ใช้นั้น เท่าไรบ้าง และหน่วยเป็นอะไร (หน่วยความแน่นที่เป็นแรงบิดนั้นจะมีหลายหน่วยเช่น นิวตันเมตร , ปอนด์ฟุต , ปอนด์นิ้ว เป็นต้น เมื่อเราทราบช่วงค่าแรงบิดที่ใช้งาน ให้เราเลือกประแจทอร์คที่มีค่า Min-Max ครอบครุมค่าแรงบิดที่เราจะใช้ โดยข้อระมัดระวังในการเลือกคือ ควรให้ค่าแรงบิดที่ใช้งาน อยู่ในช่วงกึ่งกลาง ค่า min-max ของประแจปอนด์จะดีที่สุด เพราะ… ถ้าหมิ่นค่า max เกินไป ประแจปอนด์ มีโอกาสใช้งานโอเวอร์สเป็คสูง และรับแรงหนักตลอดเวลา ทำให้ประแจปอนด์อาจเสียเร็วกว่าเวลาอันควร ถ้าหมิ่นค่า min มากเกินไป เสียงแกร้กเวลาขันถึงค่าจะเบาจนอาจไม่รู้สึกเลย

4.มีข้อจำกัดในพื้นที่หน้างานหรือไม่

เมื่อเราเลือกประแจปอนด์ได้แล้วจากการ Checklist ตั้งแต่ข้อ 1-3 แต่ แต่ แต่ ต้องอย่าลืมเช็ค ขนาด ความยาว และ น้ำหนักของประแจปอนด์ด้วย หลายครั้งที่ช่างลืมไปสนิทว่า หน้างานมันแคบ แถมต้องขึ้นที่สูงไปขันโบล์ทอีก แบกประแจปอนด์ขึ้นไปไม่ไหวตัวใหญ่มาก ข้อนี้เป็นข้อที่ไม่ควรมองข้ามครับผม (ความยาวและความใหญ่ของประแจปอนด์จะแปรผันตามค่าแรงบิด ยิ่งค่าแรงบิดเยอะ ประแจปอนด์จะยิ่งตัวใหญ่ตาม )

5.ต้องซื้อลูกบล็อคใหม่หรือไม่ หรือสามารถนำประแจปอนด์ใช้กับลูกบล็อคเดิมที่เรามีอยู่ได้เลย ?

เมื่อเราได้ประแจปอนด์ที่ต้องการแล้ว ถ้าเราใช้เป็นประแจปอนด์ปากตาย คงต้องซื้อหัวปากตายด้วยอยู่แล้ว เพราะเป็นงานค่อนข้างเฉพาะ ไม่มีจำหน่ายทั่วไป อีกทั้งหัวปากตาย กับประแจปอนด์ต่างยี่ห้อ ต่างรุ่นกันจะใส่กันไม่ได้อีกด้วย ซื้อควบพร้อมกันไปจะดีที่สุด แต่สำหรับประแจปอนด์ลักษณะ Sqr Drive ใช้กับลูกบล็อคนั้น สามารถใส่กับลูกบล็อคทั่วไปได้ เราสามารถเช็คลูกบล็อคที่เรามีอยู่แล้วว่า ขนาดรู Sqr Drive ขนาดเท่าไร (รูสี่เหลี่ยมท้ายลูกบล็อค เช่น 1/4 ,3/8, 1/2 เป็นต้น) ถ้ารูลูกบล็อคเป็นขนาดเดียวกันกับ Sqr Drive ของประแจปอนด์ จะสามารถสวมกันได้ทันที พร้อมใช้งาน แต่ถ้าขนาดไม่เท่า เช่น เรามีลูกบล็อค 1/2″ แต่ประแจปอนด์ที่เลือกมามีขนาดหัว 3/8″ ตรงนี้ให้เราซื้อ ข้อเพิ่ม Adaptor ไปด้วย จาก 3/8″-1/2″ มีจำหน่ายทั่วไปทั้ง ข้อเพิ่มข้อลดครับ

6.ใช้ In-house Certificate ได้ หรือต้องใช้ใบเซอร์จาก Third Party

ในบางงาน บางจุดที่ลูกค้าซีเรียสมากๆ เรื่องโบล์ทที่ขันด้วยประแจปอนด์นั้น ประแจปอนด์ต้องมีใบ certificate จาก Third Party ถ้าเป็นแบบนี้เราต้องนำประแจปอนด์ไปทำการสอบเทียบที่สถาบันสอบเทียบที่ได้มาตรฐาน และให้เค้าออกใบ Certificate ให้ครับ แต่ถ้าไม่ได้ซีเรียสมาก In-house Certificate ที่ออกโดยโรงงานผลิตประแจปอนด์ก็เพียงพอแล้วครับ

อีก 1 คำถามที่พบบ่อยมาก คือ ประแจทอร์ค ยี่ห้อไหนดี ยี่ห้อไหนดีที่สุด

มันไม่มีหรอกครับ ยี่ห้อที่ดีที่สุด เพราะเหนือฟ้ายังมีฟ้าเสมอ มันมีแต่ประแจทอร์คที่เหมาะกับคุณ งานของคุณ และเหมาะกับงบประมาณของคุณมากที่สุด เท่านั่้นล่ะครับ ตรวจสอบงบประมาณในกระเป๋า แล้วเลือกประแจปอนด์ให้อยู่ในงบ มีใบ certificate สามารถนำไปใช้งานได้จริง ก็น่าจะเพียงพอต่อจุดมุ่งหมายในการใช้งานประแจทอร์คแล้วครับ